De invloed van osteopathische handgrepen op de bindweefsels bij rugklachten

Introductie

Rugklachten zijn een van de meest voorkomende lichamelijke klachten wereldwijd. Voor velen zijn de oorzaken complex, variërend van spierspanning tot diepere problemen met de wervelkolom. Een veelgebruikte behandeling is manuele therapie, een interventie waarbij fysieke technieken zoals massage en manipulatie van het weefsel worden ingezet. Recent onderzoek richtte zich op het effect van manuele therapie op de microcirculatie en weefselstijfheid van de lumbale (onderrug) regio na submaximale excentrische oefeningen. Dit onderzoek kan licht werpen op de mechanismen achter de effectiviteit van manuele therapieën  bij het verlichten van rugpijn.

De achtergrond: DOMS en het raadsel van getrainde atleten

We kennen allemaal dat gevoel van spierpijn na een intensieve workout - ook wel bekend als 'delayed onset muscle soreness' of DOMS. Interessant genoeg komt ernstige DOMS minder vaak voor bij goed getrainde atleten. Maar waarom?

Wetenschappers weten dat bij DOMS het bindweefsel rond de spieren (het extramusculaire bindweefsel of ECT) dikker en stijver wordt. Maar hoe dit precies werkt bij getrainde individuen, en hoe we het herstelproces kunnen ondersteunen, was nog onduidelijk.

Waarom is microcirculatie belangrijk?

Microcirculatie verwijst naar de bloedstroom in de kleinste bloedvaten, waaronder capillairen. In spieren en bindweefsel speelt deze bloedstroom een cruciale rol in het aanleveren van zuurstof en voedingsstoffen en het afvoeren van afvalstoffen. Na intensieve of ongebruikelijke inspanning kan de microcirculatie verslechteren, wat kan leiden tot spierstijfheid en pijn. Door de microcirculatie te verbeteren, kan manuele therapie bijdragen aan een sneller herstel en verlichting van klachten.

Weefselstijfheid en het belang van flexibiliteit

Weefselstijfheid, in het bijzonder in de spieren en het bindweefsel van de rug, kan leiden tot een verminderde mobiliteit en pijn. Na intensieve fysieke activiteit, zoals excentrische oefeningen waarbij spieren verlengen terwijl ze worden belast, kan deze stijfheid verergeren. Het onderzoek onderzocht of manuele therapie de stijfheid in de lumbale regio kan verminderen, en zo herstelprocessen versnelt.

De studie: wat werd onderzocht?

In deze gerandomiseerde gecontroleerde studie werd het effect van manuele therapie na submaximale excentrische oefeningen op de romp onderzocht. De deelnemers voerden deze oefeningen uit, wat vaak leidt tot spierschade en pijn, vooral bij ongetrainde personen. Na de oefening werd een deel van de groep behandeld met manuele therapie, terwijl een controlegroep geen interventie kreeg.

De studie had als doel om te meten:

  1. Veranderingen in microcirculatie in de lumbale regio.
  2. Veranderingen in weefselstijfheid.

Resultaten en interpretatie

De studie toonde aan dat manuele therapie een positief effect had op zowel de microcirculatie als de weefselstijfheid. De bloedstroom in de kleine bloedvaten van de lumbale spieren verbeterde significant na de behandeling, wat suggereert dat manuele therapie kan helpen bij het verbeteren van het herstel na inspanning. Ook werd een duidelijke afname in weefselstijfheid gemeten, wat wijst op een toegenomen flexibiliteit en een sneller herstel van de spieren.

Wat betekent dit voor patiënten met rugklachten?

Voor mensen die last hebben van rugklachten, vooral na fysieke inspanning, kan manuele therapie een effectieve interventie zijn om stijfheid en pijn te verminderen. Deze studie draagt bij aan het groeiende bewijs dat manuele therapie niet alleen subjectieve verlichting biedt, maar ook meetbare fysiologische voordelen heeft. Door de microcirculatie te verbeteren en weefselstijfheid te verminderen, kan manuele therapie zoals bijvoorbeeld de osteopathie bijdragen aan een sneller en comfortabeler herstel.

Conclusie

De bevindingen uit deze studie onderstrepen het belang van manuele therapie voor het verbeteren van zowel de circulatie als de flexibiliteit van de rugspieren. Deze inzichten kunnen osteopaten helpen om gerichter behandelingen in te zetten bij patiënten met lagerugklachten, vooral na intensieve fysieke inspanning. Door de effecten van manuele therapie beter te begrijpen, kunnen we stappen zetten richting effectievere, wetenschappelijk onderbouwde behandelingen voor rugklachten.



Bron:
Brandl A, Keiner M, Wilke J, Egner C, Schleip R, Schmidt T. Effects of a manual treatment on lumbar microcirculation and tissue stiffness following submaximal eccentric trunk extensor exercise: A randomized controlled trial. J Sports Sci Med. 2024 Sep 1;23(1):581-592. doi: 10.52082/jssm.2024.581. PMID: 39228780; PMCID: PMC11366855.


Kanttekening


Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, benadrukken de onderzoekers dat meer onderzoek nodig is om deze bevindingen te bevestigen. Wetenschap is een proces van voortdurende verfijning, en deze studie is een belangrijke stap in ons begrip van spierherstel.
Of je nu een doorgewinterde atleet bent of gewoon regelmatig sport, deze studie biedt interessante inzichten in hoe ons lichaam herstelt en hoe we dat proces mogelijk kunnen ondersteunen. Overweeg eens om met een gekwalificeerde osteopaat te praten over hoe deze manuele therapie in jouw trainings- en herstelroutine zou kunnen passen.
Blijf bewegen, blijf leren, en geef je lichaam de zorg die het verdient!