We leven in een vreemd tijdperk… Het pathogeen corona kan vele mensen besmetten waardoor de hele wereld plat ligt. We weten inmiddels welke gevolgen dat heeft. Er zijn een hele hoop behandelaren die nog in onzekerheid leven of ze mogen werken van de overheid (klik hier om te kijken of de osteopaten mogen werken). Wellicht zijn dat juist wél de behandelaren die ervoor zorgen dat de symptomen van deze ziekte meer draagbaar worden. Wellicht leidt de behandeling van de symptomen ook wel tot echt goed herstel. En mogelijk hebben behandelingen gericht op de symptomen consequenties voor de gezondheidszorg, als in: kostenverlaging, verminderde werkdruk in de huisartspraktijk, en verder nog meer wat ter tafel komt.
Inhoudsopgave
De situatie nu
Er zijn tot op heden 11.037 COVID-19 patiënten opgenomen (geweest) in een ziekenhuis in Nederland. De meeste gevallen van COVID-19 zijn mild, sommigen hebben zelfs géén symptomen. Als je symptomen hebt, kunnen deze tot 14 dagen na blootstelling optreden. Ze zijn waarschijnlijk vergelijkbaar met een gewone verkoudheid, griep of seizoensgebonden allergie zoals koorts, hoofdpijn, vermoeidheid, keelpijn en een loopneus. Hoesten en kortademigheid komen vaak voor volgens centra voor ziektebestrijding en -preventie. Hoe ouder je bent, hoe groter de kans dat je vormen van deze symptomen ervaart. Sommige gevallen hebben gastro-intestinale symptomen zoals diarree en buikkrampen. Voor mensen met onderliggende gezondheidsproblemen zoals hartaandoeningen of diabetes, kan je een longontsteking ontwikkelen die vaak gepaard gaat met hoge koorts en leidt tot hoesten en tekenen van ademnood met eventuele pijn op de borst.
Een klein percentage van de COVID19-gevallen krijgt acute ademnood met drukkende pijn op de borst tijdens ademhalen. Extreme vermoeidheid en aanhoudende pijn of andere ernstige symptomen vereisen onmiddellijke medische aandacht. Het resultaat kan een disfunctie van een orgaan of hartfalen zijn. Als je ernstige symptomen hebt, is het zeker tijd om contact op te nemen met je huisarts. Ook bij mildere symptomen is het een goed idee om eerst je huisarts te bellen in plaats van naar de eerste hulp te gaan.
Leptine
Wat is leptine? Om te begrijpen wat dit hormoon precies is en doet, lees dan even verder hier want daar schreef ik anderhalf jaar al eens een blog over.
De mensen die lijden aan het coronavirus kunnen leptineresistent zijn. Wat is leptineresistentie? Je hersenen krijgen informatie over de energiestatus van 20 biljoen cellen, maar ontvangen niet langer het leptinesignaal dat afkomstig is van je (witte) vetcellen. Leptine is belangrijk omdat het een hormoon is dat alle energiemetabolisme regelt en het bestuurt ook alle andere hormonen in het lichaam en fungeert als een ‘hoofdschakelaar’. Een hoog leptinegehalte kan leiden tot diabetes type 2 omdat het de amyline frituurt, waardoor de bètacellen van de alvleesklier stoppen met het maken van insuline.
Nu bleek recent in het nieuws dat dokter Van der Voort, hoofd Intensive Care van het UMC Groningen, een van de eerste artsen was die openlijk beschreef wat hem en andere ic-artsen meteen was opgevallen: het merendeel van de coronapatiënten aan de beademing kampt met overgewicht. Nu ziet hij ook een mogelijkheid om de ziekte bij deze patiënten minder ernstig te laten verlopen. Bij Jinek vertelde deze arts over zijn bevindingen en beschreef wat het hormoon leptine doet.
In het kort kan je nagaan of jij misschien ook leptineresistent bent:
Ga voor de spiegel staan. Antwoord je één van de onderstaande vragen beide met ‘Ja’, dan ben je leptineresistent.
- Ben ik erg dik of
- ben ik mager vet (heb ik een buikje)?
Probleem bij COVID19-patiënten
Eerder noemde de CDC (Center for Disease, Control and Prevention) slechts drie bekende symptomen:
- Kortademigheid
- Hoest
- Koorts
Maar de CDC heeft zes symptomen van het nieuwe coronavirus aan de lijst toegevoegd. Dit wekt de indruk dat gezondheidsdeskundigen méér leren over de presentatievorm van het virus.
De 6 symptomen die volgens de CDC twee tot veertien dagen na blootstelling aan het virus kunnen optreden, zijn:
- Rillingen
- Herhaaldelijk beven met koude rillingen
- Spierpijn
- Hoofdpijn
- Keelpijn
- Verlies van smaak of geur
De toevoegingen bevestigen wat patiënten en artsen al weken meldden. In het bijzonder is het verlies van smaak of geur bekend bij patiënten sinds ten minste half maart, toen Britse keel-, neus- en oorartsen een verklaring publiceerden en hun groeiende bezorgdheid uitten dat deze symptomen een vroeg teken zouden kunnen zijn dat iemand geïnfecteerd is, maar verder asymptomatisch waren.
Uit een onderzoek onder Europese covid-19-patiënten bleek dat tussen 85,6 procent en 88 procent van de patiënten ‘respectievelijk reuk- en smaakstoornissen rapporteerden’. In een Iraans onderzoek zei 76 procent van de covid-19-patiënten die een geurverlies meldden, dat het plotseling begon. In veel van de gevallen verscheen anosmie, zoals het wordt genoemd, vóór het bestaan van andere symptomen.
Hoe ziet er nu uit voor post-COVID19-patiënten?
Spieren
Voor de mensen die op de intensive care hebben gelegen, bestaat het risico op decubitus, gewichtsverlies door spierafname en beschadigde longen. Wie met COVID19 op de ic heeft gelegen, is nog wel een tijd bezig met revalideren. Deze mensen werden voor enige tijd kunstmatig in slaap gehouden. Dat betekent natuurlijk dat er lange tijd niet bewogen wordt. Doorligwonden zijn maar één van de gevolgen van wekenlang stilliggen. Covid-19-patiënten raken op de IC in drie weken gemiddeld vier tot vijf kilo spier kwijt, vertelt Braunstahl. Tel daarbij op dat mensen na ontwaken niet in staat zijn om goed hun hoofd op te tillen, hun spierverlies is enorm. Controle over je spieren is ook een gemis. Dit brengt het risico op verslikken met zich mee. Denk daarbij ook aan het feit dat de patiënt geïntubeerd is geweest. Hoe veel schade breng je aan het strottenhoofd als je haast hebt?
Hersenen en longen
Van mensen die in coma gehouden worden, is bekend dat dit het brein aantast. Het brein wordt in het dagelijkse leven ten alle tijde aangesproken, of je nu koffie zet of bewust iemand anderhalf meter afstand houdt. Het uitvoeren van hele normale taken kunnen heel moeilijk zijn voor post-coma-patiënten.
Fysiotherapeuten die werken op de long- of hartafdeling laten mensen met een zwakke ademspierkracht bijvoorbeeld met een apparaatje tegen lichte weerstand ademen. Dit verbetert de longcapaciteit en de ademhalingsspieren. Ook het mobiliseren van de patiënt is belangrijk. Het is essentieel om te anticiperen op vroege revalidatie, na de acute fase, om de ernst van ICU-AW (ICU-acquired weakness oftwel: het postintensivecaresyndroom) te beperken en snel functioneel herstel te bevorderen.
Vermoeidheid
Zuurstof speelt een belangrijke rol bij vermoeidheid. Hoeveel zuurstof iemand in zijn bloed heeft, kan gemeten worden met een saturatiemeter. Weet je wel? Zo’n ding met een rood lichtje dat je aan je vinger klemt. Pulsoximetrie is gebaseerd op het principe dat een met zuurstof gebonden hemoglobine bloedcel rood en infrarood (IR) licht absorbeert. Het coronavirus kaapt het vermogen van het hemoglobine in je bloed om zuurstof naar weefsels te transporteren. Het artikel verklaart hoe en waarom het coronavirus de O2-hoeveelheid in het bloed vermindert, in medisch jargon heet dat hypoxie. Het longweefsel reageert daarop reactief op volgens beeldvormende onderzoeken. Hierdoor vindt men de bizarre gebroken-glasachtige structuren op MRI-beelden. Als je heel goed kijkt of deze afbeelding, vind je deze verdikte structuren aangewezen met pijltjes 🙂
‘Glaslong’ als gevolg van COVID19
Dit gebeurt omdat het virus bepaalde ketens van hemoglobine aanvalt en deze binding uit de rode bloedcellen lijkt te verwijderen, waardoor ze niet in staat zijn om zuurstof aan de mitochondriën af te geven. Mitochondriën zijn de energiefabrieken van de cel. Fabriekjes die reeds niet goed werken bij mensen met een onderliggende pathologie zoals een hoge bloedsuikerspiegel, hoog gehalte aan LDH (het slechte cholesterol) en ferritine (een eiwit dat zorgt voor de binding van ijzer bij de opslag in de lever en het beenmerg). Al dit soort ellende leidt tot extreme vermoeidheid (één van de symptomen die het RIVM meldt) en is een teken van hypoxie. Hypoxie verklaart ook het verlies van smaak en geur. We weten dat de reukreceptoren van de mens minder gevoelig worden onder hypoxische hypoxie. Jongeren en mensen van middelbare leeftijd, die nauwelijks ziek zijn van het coronavirus, kunnen dan sterven aan beroertes.
Saturatiemeter meet zuurstofgehalte in je bloed
Psyche
Naast dat ik het in het nieuws vernomen heb, werd mij ook verteld door een kennis – die zelf specialist is en opgenomen werd op de corona-afdeling – dat de patiënt tijdens en/of na ziekenhuisopname te kampen krijgt met psychologische problemen. De vraag rijst: “Wie ben ik?” Vermin: “Als je weken lang op één plek ligt, zonder dag- en nachtritme, is de kans dat je echt verward raakt groter.” Voor de mensen die verplicht in lockdown moeten zitten, kennen inmiddels de gevaren van lang thuiszitten: eenzaamheid en depressie liggen op de loer. Wat doen we met die depressie als we er zo alleen voor staan…?
Osteopathie en post-COVID-patiënten
Als de overheid weer groen licht gegeven heeft voor het openstellen van de osteopathiepraktijken, dan kan het best zijn dat er mensen zich aanmelden die het virus hebben gehad. De cijfers laten zien dat 80% een corona-infectie heeft doorgemaakt zonder klachten en restverschijnselen te hebben gehad. Als er wel sprake is geweest van klachten, dan zouden dat ademhalingsproblemen kunnen zijn. Post-COVID-patiënten hebben een longontsteking doorgemaakt, een soort pneumonie. De longblaasjes worden het meest aangetast, met als gevolg: vochtopstapeling en een slechte zuurstofuitwisseling. Kortademigheid en een slechte inspanningstolerantie blijven lang na de doorgemaakte ziekte bestaan. Osteopaten kunnen ervoor zorgen dat deze klachten kunnen verminderen door de biomechanica van de borstkas te mobiliseren. Directe technieken op de borstkas hebben direct effect op het bewegen van al je ribben en wervelgewrichten en je borstbeen en sleutelbeenderen. Ook het middenrif, de motor van al je organen en vooral voor de ademhaling, is prachtig te behandelen! Indirect helpt dat het longweefsel van je patiënt te herstellen. Of de osteopathie een haalbare optie kan zijn om de symptomen van longfibrose op de poliklinische intensive care te verminderen of erna, en dat osteopaten een positief effect hebben op mensen die geleden hebben aan de symptomen van het coronavirus, daar hoeft niet men niet over te twijfelen!
